جیگ ها
جیگ یک وسیله نگهدارنده مخصوص است که قطعه کار داخل آن قرار داده شده ، یا روی قطعه کار قرار داده می شود تا عملیات ماشین کاری روی آن انجام گیرد. جیگ نه تنها قطعه کار را در خود مهار می کند بلکه ابزار را نیز به هنگام عملیات تولیدی، هدایت
می کند.
معمولا جیگ ها بوش های هدایت کننده از جنس فولاد سخت شده دارند و برای عملیات سوراخ کاری و فرآیندهای مشابه به کار
می روند.
جیگ های کوچک روی میز دستگاه درل محکم نمی شوند و می توان آنها را با دست مهار کرد. ولی چنانچه قرار باشد سوراخ هایی با قطر بیش از 0.25in = 6.35mm سوراخ کاری شوند، لازم است جیگ را روی میز دستگاه کاملا محکم نمود.
ازنظر عملیاتی جیگ ها به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:
جیگ های سوراخ کاری و جیگ های سوراختراشی.
از جیگهای سوراخ تراشی هنگامی استفاده می شود که لازم باشد سوراخهای بزرگ و یا سوراخ هایی با قطر غیراستاندارد را ماشین کاری نمود.
ولی جیگ های سوراخ کاری در فرآیندهایی نظیر سوراخ کاری با مته، برقوزنی، قلاویز کاری، پخزنی، خزینه کاری زاویه دار و راست گوشه و خزینه کاری پشت قطعه کار به کار گرفته می شوند.
بدنه اصلی جیگ که در فرآیندهای ذکر شده استفاده می شود با هم مشابه است، تنها تفاوت آنها در بوش های راهنمای ابزار است.جیگ های سوراخ کاری معمولا به دو نوع باز و بسته تقسیم می شوند.
جیگ های باز ساختمان سادهای دارند و هنگامی استفاده می شوند که لازم باشد عملیات سوراخ کاری روی یک طرف قطعه کار
انجام شود.
چنانچه وجوه مختلف قطعه کار نیاز به سوراخ کاری داشته باشد، معمولا از جیگ های بسته استفاده می گردد. نام گذاری این دو نوع جیگ به نحوه ساخت آنها ارتباط دارد.
جیگ های صفحه ای ساده
برای سوراخ کاری سریع به کار می روند و دقت زیادی ندارند. این نوع از جیگ ها روی، کنار یا داخل قطعه کار قرار می گیرند ولی به آن محکم نمی شوند.
این نوع جیگ ها ساده ترین و ارزان ترین نوع جیگ ها محسوب می شوند. بعضی از این جیگ ها ممکن است بوش سوراخ کاری نیز نداشته باشند. اگر از بوش سوراخ کاری در این جیگ استفاده نشود، باید تمام بدنه جیگ سخت کاری گردد.
جیگ های صفحه ای با پیچ محکم کننده
مشابه جیگ های فوق هستند. تنها تفاوت آنها در این است که به یک پیچ محکم کننده برای بستن قطعه کار مجهز شده اند. با توجه به تعداد قطعاتی که قرار است با این نوع جیگ تولید شود، می توان آن را با بوش سوراخ کاری و یا بدون بوش سوراخ کاری ساخت.
جیگ پایه دار
اگر قطعه کاری که با جیگ صفحه ای سوراخ کاری می شود بزرگ باشد، ممکن است لازم باشد پایه هایی را نیز به ساختمان جیگ اضافه نمود. به این نوع جیگ، جیگ پایه دار گفته می شود.
در جیگ ها با صفحات زیر و رو، در واقع یک صفحه زیری به جیگ صفحه ای اضافه شده است. جیگ ها با صفحات زیر و رو برای سوراخ کاری قطعات با ضخامت کم یا از جنس مواد نرم ایدهآل است.
با استفاده از این جیگ از خم شدن یا انحراف قطعه کار به هنگام سوراخ کاری جلوگیری می شود. در ساختمان این جیگ نیز ممکن است از بوش سوراخ کاری استفاده نشود و این بستگی به تعداد تولید دارد.
جیگ قائم الزاویه
برای ماشین کاری قطعاتی استفاده می شود که موضع ماشین کاری روی آنها نسبت به سطح اتکای مناسب قطعه، زاویه قائمه داشته باشد. پولی ها، بوش ها و چرخ دنده ها از جمله این قطعات محسوب می شوند.
نوع دیگری از این جیگ وجود دارد که شکل اصلاح شده ای دارد و با استفاده از آن می توان سوراخهایی با زاویه دلخواه روی قطعه ایجاد نمود.
جیگ های بسته یا چند وضعیتی
این جیگ ها به گونه ای طراحی می شوند که تمام ابعاد قطعه کار را در بر می گیرند. با استفاده از این جیگ می توان وجوه مختلف قطعه کار را بدون اینکه لازم باشد آن را در جیگ های مختلف بست، به طور کامل ماشین کاری نمود.
جیگ های ناودانی
ساده ترین نوع از جیگ های بسته محسوب می شوند. قطعه کار در این جیگ بین دو وجه نگهداشته شده و از طرف وجه سوم ماشین کاری می گردد. این جیگ ها را می توان طوری طراحی کرد که توسط آن بتوان هر سه وجه قطعه کار را ماشین کاری نمود.
جیگ های با صفحه متحرک
که از انواع کوچک جیگ های بسته به شمار می روند، یک صفحه متحرک دارند که به واسطه آن گذاشتن و برداشتن قطعه کار در آن آسان تر انجام می شود . تفاوت اصلی جیگ باصفحه و جیگ بسته، در اندازه آنها و موقعیت قرارگیری قطعه کار درون جیگ است. ممکن است جیگ های با صفحه متحرک، تمام ابعاد قطعه کار را نپوشانند و معمولا دسته ای دارند که به کمک آن نگهداشته شده یا جابهجا می شوند.
جیگ های دورانی
برای ماشین کاری سوراخ هایی که در پیرامون قطعه کار دایره ای شکل قرار دارند به کار می روند. برای سوراخ کاری این سوراخ ها ، قطعه کار از محور دوران روی جیگ قرار گرفته و با به کارگیری یک پین قرار فنری به اندازه زاویه موردنظر چرخانده می شود. جیگ های دورانی در انواع کوچک و بزرگ ساخته می شوند.
نوع دیگری از جیگ های دورانی وجود دارند که برای قطعات خیلی بزرگ و با شکل غیرمتقارن مناسب هستند. در این جیگ ها ابتدا قطعه کار درون بدنه جیگ بسته قرار داده شده و مجموعه روی یک محور گردان انتقال می یابد.
این جیگ برای قطعات بزرگ و سنگین طراحی می شود که لازم است روی وجوه مختلف آن سوراخ کاری انجام شود.
جیگ های آماده
جیگ های آماده در بازار یافت می شوند. این جیگ ها باید توسط خریدار به فرم دلخواه اصلاح گردد. با استفاده از اهرم قفل کن در این جیگ، گذاشتن و برداشتن قطعه آسان و سریع انجام می شود. از آنجایی که این جیگ به صورت آماده عرضه می شود و تنها احتیاج به اصلاحات جزیی دارد، در اسرع وقت می توان جیگ مطلوب و مورد نظر را آماده کرد.
جیگ های چند ایستگاهی
جیگ هایی هستند که می توان چند قطعه کار روی آنها نصب کرد. ساختمان کلی این جیگ همانند انواع گفته شده اخیر می باشد. در حالی که یک قطعه روی این جیگ در حال سوراخ کاری است، قطعه دوم مثلا برقو کاری می شود و قطعه سوم مثلا خزینه کاری می شود.
ایستگاه آخر در این جیگ ها برای گذاشتن و برداشتن قطعه کار در نظر گرفته شده است. از این جیگ در دستگاه های چند محوره استفاده می شود ولی می توان آن را روی ماشین تک محوره نیز به کار گرفت.
انواع جیگ های دیگری نیز وجود دارند که در واقع ترکیبی از انواع گفته شده قبلی هستند. این جیگ ها برای منظورهای خاصی به کار می روند و اصولا نمی توان آنها را طبقه بندی کرد.
شرکت صنعتی واستریوش آماده خدمت رسانی در زمینه طراحی، ساخت، و نصب انواع قطعات صنعتی به شما دوستان و همکاران گرامی میباشد.